KRİTİK ve ANALİTİK DÜŞÜNME METODLARI

Peki nedir Kritik ve Analitik Düşünmek:
Basit bir tanımlama ile rakiplerin ve
hatta muhatabın sizleri getirmek istediği nokta için yaptıkları oyunu iyi anlamak…

En yalın ifade ile “Bizi ayaklarımıza baktırıp, bize tokat atmak isteyenlerin niyetini anlamak ve gereğini yapmaktır”
Tahlil etme yeteneği değil becerisidir Kritik ve Analitik düşünme.

Peki nasıl yapılır bu Kritik ve Analitik Düşünme denen iş:

1) Öncelikle bir konuyu, problemi alt başlıklarına ayrıştırarak
2) Tümden Gelim yöntemi ile her bir alt başlığı ayrı ayrı ele alarak
3) Alt Başlıkların irdelenmesinden çıkan neticeleri tahlil ederek
4) Her bir alt başlık arasındaki bağlantıyı ortaya koyarak
5) Bu neticeleri tek bir bilgi çemberinde toplayarak yani tüme varımla düşünüp değerlendirerek Düşünme eylemi

Kritik ve Analitik olmalı ise, nasıl yapıldığını öğrenmek çok önemlidir. Burada düşünme eyleminin kaliteli olması gereklidir. Yoksa istemsiz, refleksi bir düşünme sözkonusu olur. Bu nedenle bilinçli, yani istemli bir düşünme sistematiği kritik ve analitik olma amacı açısından ilk temel başlangıç noktasıdır.

Bunun için izlenmesi gereken yol şu şekildedir.
a) Sahip olunan bilgiyi analiz etmek çok önemlidir.
b) Verilerden bir sentez oluşturmak gerekir.
c) Sonra da bunları değerlendirip bir neticeye ulaşmak

BİLİNÇLİ DÜŞÜNEN İLE ALDIĞI BİLGİYİ DEĞERLENDİRMEDEN BU BİLGİLERE
AKLINA İLK GELEN TEPKİYİ VEREN ARASINDAKİ FARK NEDİR: BİLİNÇLİ DÜŞÜNEN
ALDIĞI – EDİNDİĞİ – KENDİSİNE VERİLEN BİLGİ KARŞISINDA

* Olabilecek bütün muhtemel cevapları düşünmeye başlarız .
* Her bir cevabı destekleyecek gerekçeleri düşünmeye çalışırız
* Zayıf gerekçeli olan cevapları atarız
* En iyi gerekçeyle desteklenen cevabı seçeriz
* Bizim tercihimiz birisi tarafından sorgulanırsa tercihimizin gerekçelerini verir ve
diğer cevapların neden yanlış olduğunu anlatırız
* Eğer birisi bizim gerekçemizde bir zayıflık gösterirse doğru olup olmadığı hakkında
o karar vermeden önce dikkatlice düşünürüz
* Eğer birisi farklı bir tercih için yeni bir gerekçe getirirse düşüncemizi değiştirip değiştirmeyeceğimize
karar vermeden önce dikkatlice düşünürüz

GELİŞİ GÜZEL DÜŞÜNEN, MESELA GAZETELERDE HER YAZILANA İNANANLAR
ALDIKLARI BİLGİ KARŞISINDA

Hemen bir cevap oluşturur
Cevabını destekleyecek gerekçeler düşünür
Başka cevapların niçin yanlış olduğu hakkında kararsız kalır
Ulaştığı neticenin doğru olduğu, diğer cevapların desteklenemeyeceği duygusunu taşır
Cevabımının gerekçelerinde zayıf noktalar bulunursa bu konu hakkında düşünmek yerine,
onu savunmaya çalışırız
Başkası ona kendi cevabının niçin daha doğru olduğunu söylemeye çalışırsa onun
gerekçelerini görmezden gelir.
Ulaştığı neticenin bütün eksiklikleri ve yanlışlarına rağmen ulaştığı neticenin sorgulanmasına çok bozulur. Problemi anlamaktır
Problemi çözmektir
Sistemli düşünmektir
Kelime hazinesine sahip olmaktır
Doğru soru sorabilmektir
Her şeyi merak etmektir
Yeni fikirlere açıklıktır
Hedefe kilitlenmektir
Bilginin sentezini yapmaktır
Fikir üretmektir
Kanıtsız karar vermemektir
Tarafsızlıktır
Ön yargılı olmamaktır
Bilmediğinin tevazusudur
Sürüye” katılmamaktır
Gerçekle, gerçek olma ihtimali olanı ayırmaktır.
Mantıklı ile duygusal kararı ayırmaktır
Yanlışa cesaretle karşı çıkabilmektir.
Farklı düşünceye empatidir.
Düşüncesinin sorumlusu olabilmektir.
Hemen onaylayıcı olmamaktır.
Bilgi sahibi olmadan yorum yapmamaktır.
Sorgulamaktır,
Test etmektir,
Gereğini yapmaktır.
Bilişsel, duyuşsal ve davranışsal etkinliktir.

Ekrem Öztürk

Kırşehir’in tek Çerkez beldesi olan AKÇAKENT'TE doğdum. İş yaşamına 1984 yılında Ankara’da GALKON A.Ş de Çelik Konstrüksiyon Teknisyeni olarak başladım. Daha Fazla...

You may also like...

Bir yanıt yazın